제1절 종교개혁기(1517∼1648)
서기 1517년 독일에서 루터가 종교개혁의 기치를 든 때부터 1648년 베스트팔렌조약으로 신 ·구종파의 싸움이 끝날 때까지의 130년 기간을 종교개혁기라고 한다. 그리고 이 기간의 성격은 중세 봉건사회(中世封建社會)의 소산인 문예부흥(文藝復興)과 종교개혁으로써 형성된다. 하나님이 중세사회를 통하여 이루려 하셨던 섭리의 목적을 이룰 수 없게 되었을 때, 이것을 새로운 섭리역사의 방향으로 전환시켜서 ‘재림하시는 메시아를 위한 기대’를 조성하여 나아가는 중추적인 사명을 한 것이 바로 문예부흥(Renaissance)과 종교개혁이었다. 따라서 이에 관한 것을 알지 못하고는 이 시대에 대한 성격을 알 수 없는 것이다. 문예부흥과 종교개혁이 중세 봉건사회의 소산이라면, 이 사회가 중세 인간들의 본성에 어떠한 영향을 주어서 그것들을 해산하게 하였는가?
Stutrzydziestoletni okres reformacji liczy się od 1517 roku, kiedy to wystąpienie Marcina Lutra zapoczątkowało w Niemczech reformację protestancką, do roku 1648, w którym podpisany został Traktat Westfalski, rozwiązujący problem wojen religijnych w Europie. Charakter tego okresu został ukształtowany przez renesans i reformację, prądy kulturowe powstałe na gruncie średniowiecznego społeczeństwa feudalnego. Kiedy stało się jasne, że feudalne społeczeństwo europejskie nie jest w stanie wypełnić celu Opatrzności Odnowy, kierunek Opatrzności uległ zmianie. Bóg ponownie rozpoczął dzieło przygotowywania fundamentu dla powtórnego przyjścia Mesjasza, tym razem w oparciu o renesans i reformację. Dlatego nie można zrozumieć charakteru omawianego okresu bez uprzedniego poznania natury tych dwóch nurtów. Aby zrozumieć proces kształtowania się renesansu i reformacji, spójrzmy raz jeszcze na średniowieczne społeczeństwo europejskie i zastanówmy się, jaki wpływ wywierało ono na pierwotną naturę człowieka.
중세는 봉건제도와 로만 가톨릭의 세속적(世俗的)인 타락으로부터 오는 사회환경으로 말미암아 인간의 본성이 억압되어 그 자유로운 발전을 기할 수 없게 된 때였다. 원래 신앙은 각자가 하나님을 찾아가는 길이기 때문에, 그것은 개인과 하나님 사이에 직접적으로 맺어지는 종적인 관계로써 이루어지는 것이다. 그럼에도 불구하고 교황과 승려들의 간섭과 형식적인 종교의식과 그 규범은 당시 인간들의 신앙생활의 자유를 구속하였고, 그 엄격한 봉건계급제도(封建階級制度)는 인간의 자주적인 신앙활동을 속박하였던 것이다. 뿐만 아니라 승려의 승관매매(僧官賣買)와 인민에 대한 착취로써 그들의 생활은 한층 더 사치와 향락으로 흘렀었다. 따라서 교황권(敎皇權)은 일반사회의 권력기관과 다름없이 비신앙적인 입장에 서게 되어 그들은 국민의 신앙생활을 지도할 수 없게 되었던 것이다.
Pierwotna natura ludzi żyjących w późnym średniowieczu nie mogła się swobodnie rozwijać, tłumił ją bowiem feudalny system społeczny oraz zsekularyzowana i skorumpowana organizacja kościelna. Każdy człowiek musi podążać drogą wiary w poszukiwaniu Boga. Wiara powinna umacniać się w bezpośredniej, wertykalnej relacji pomiędzy Bogiem i każdym człowiekiem. Niestety, w czasach feudalnych papiestwo i duchowieństwo ze swymi dogmatami i rytuałami ograniczało swobodę życia duchowego. Sztywny podział społeczny uniemożliwiał wolność religijną. W łonie Kościoła dochodziło do takich wynaturzeń, jak handel urzędami kościelnymi. Biskupi często prowadzili skorumpowane i rozpustne życie, nadużywając swej pozycji i władzy. W rezultacie papiestwo utraciło nimb świętości, stając się jeszcze jedną instytucją władzy świeckiej. Przestało być duchowym przewodnikiem i powiernikiem człowieka.
이와 같이 되어 중세 봉건시대(中世封建時代)의 사회환경은 인간이 그 창조본성(創造本性)을 복귀할 수 있는 길을 막고 있었다. 그러므로 이러한 환경 가운데 구속되어 있었던 중세인(中世人)들은 본성적으로 그 환경을 타파하고 창조본성을 복귀하려는 방향으로 움직이게 되었다. 그리하여 인간의 그 본성은 뚜렷이 내외 양면의 성향을 가지고 나타났던 것이니, 그의 창조원리적 근거는 어디에 있는가 하는 것을 알아보기로 하자.
System społeczny późnego średniowiecza nie pozwalał na swobodny rozwój i pełną realizację pierwotnej natury człowieka. Długo tłumione, najgłębsze pragnienia serca wzywały ludzi średniowiecza do zniszczenia uwarunkowań społecznych, które stały się przeszkodą na drodze odnowy pierwotnej natury. Pierwotna natura człowieka posiada dwa aspekty: wewnętrzny i zewnętrzny.
창조원리(創造原理)에 의하면, 인간은 하나님의 이성성상(二性性相)에 대한 형상적인 실체대상(實體對象)이므로 하나님의 본성상(本性相)과 본형상(本形狀)을 닮았다. 그리고 그 성상(性相)과 형상(形狀)은 내적인 것과 외적인 것의 관계를 가지고 있다. 인간은 이러한 내적인 성상과 외적인 형상의 수수작용(授受作用)에 의하여 생존하도록 창조되었기 때문에, 이와 같이 창조된 인간의 본성도 내외 양면의 욕망을 추구하게 된다. 그리하여 하나님이 이러한 인간에 대한 복귀섭리(復歸攝理)를 하심에 있어서도 인간 본성의 양면의 추구에 대응하는 섭리를 하시지 않을 수 없는 것이다.
Zasada Stworzenia mówi, że człowiek jest rzeczywistym obiektem Boga, stworzonym na Jego obraz i podobieństwo, odzwierciedlającym dwoiste przymioty swego Stwórcy: pierwotną naturę wewnętrzną i pierwotną formę zewnętrzną. Wzajemna wymiana pomiędzy naturą wewnętrzną i formą zewnętrzną jest podstawą naszego istnienia i rozwoju. Natura pierwotna człowieka dąży do zaspokojenia dwóch rodzajów pragnień: wewnętrznych i zewnętrznych. Bóg, prowadzący opatrzność odnowy człowieka, działa poprzez te dwa typy pragnień.
그런데 하나님은 원래 인간의 외적인 육신을 먼저 창조하시고 다음으로 내적인 영인체를 창조하셨기 때문에(창 2 : 7), 재창조(再創造)를 위한 복귀섭리도 외적인 것에서 내적인 것으로 복귀해 들어가는 섭리를 하시는 것이다. 이미 후편 제1장에서 논한 바와 같이, 타락인간은 외적인 ‘상징헌제(象徵獻祭)’를 한 터전 위에 서야 내적인 ‘실체헌제(實體獻祭)’를 할 수 있었고, 여기에서 성공함으로써만 보다 내적인 ‘메시아를 위한 기대’가 이루어지게 되는 이유도 여기에 있다. 따라서 타락인간을 복귀하심에 있어서도 구약 전 시대(舊約前時代)에는 헌제에 의하여 ‘종들의 종’의 입장(창 9 : 25)을, 구약시대(舊約時代)에는 율법(律法)으로써 종의 입장(레 25 : 55)을, 그리고 신약시대(新約時代)에는 믿음으로써 양자(養子)의 입장(롬 8 : 23)을, 성약시대(成約時代)에는 심정(心情)으로써 참자녀의 입장을 복귀하는 순서로 해 나오시는 것이다(후편 제2장 제3절 Ⅲ 2).
Bóg najpierw stworzył osobę fizyczną człowieka, a dopiero później jego osobę duchową (Rdz 2:7). Dlatego w procesie opatrzności odnowy Bóg najpierw odnawia aspekty zewnętrzne, a w drugiej kolejności wewnętrzne. Wyjaśniliśmy wcześniej (patrz Odnowa 1.3), że my — upadli ludzie — możemy złożyć rzeczywistą, wewnętrzną ofiarę dopiero po dokonaniu ofiary zewnętrznej, symbolicznej. Tylko wtedy możemy ustanowić podstawę przyjęcia Mesjasza, która ma jeszcze bardziej wewnętrzny charakter. Proces odnowy utraconej więzi człowieka z Bogiem także rozpoczął się od aspektów zewnętrznych i postępował w kierunku aspektów wewnętrznych. Na początku, w epoce poprzedzającej Stary Testament Bóg odnawiał ludzi na poziomie sługi sługi (Rdz 9:25), nakazując im składać ofiary całopalne. Następnie w epoce Starego Testamentu, w oparciu o Prawo Mojżeszowe, Bóg pracował nad odnową człowieka na poziomie sługi (Kapł. 25:55). Z kolei w epoce Nowego Testamentu Bóg odnawiał ludzkość do poziomu adoptowanych dzieci (Rz. 8:23), działając przez wiarę. I wreszcie w epoce Spełnionego Testamentu Bóg odnowi wszystkich ludzi do poziomu Swoich prawdziwych dzieci w oparciu o serce (patrz Mojżesz i Jezus 3.3.2).
또 과학에 의하여 먼저 외적인 사회환경을 복귀해 가면서, 종교를 세워서 내적인 인간의 심령(心靈)을 복귀하는 섭리를 해오신 이유도 여기에 있는 것이다. 천사와 인간이 창조된 순서를 보더라도 외적인 천사장이 먼저였고 내적인 인간이 나중이었다. 따라서 천사와 타락인간을 복귀함에 있어서도, 먼저 외적인 천사세계를 세우시어 역사(役事)케 하심으로써 인간의 육신을 중심한 외적인 실체세계(實體世界)를 복귀하신 다음, 이어서 영인체를 중심한 내적인 무형세계(無形世界)를 복귀하시는 순서로 섭리해 나오시는 것이다.
Postępując według tej samej zasady, Bóg najpierw starał się odnowić zewnętrzne środowisko życia człowieka, działając przez naukę, a dopiero później pracował nad odnową naszej duchowości, posługując się religią. Zasada ta odzwierciedla się również w porządku stworzenia: zewnętrzny świat aniołów powstał przed pojawieniem się ludzkości, reprezentującej wewnętrzny aspekt wszechświata. W procesie opatrzności odnowy Bóg pracował najpierw ze światem aniołów, aby przy ich pomocy odnowić kolejno świat zewnętrzny, reprezentowany przez fizyczne ciało człowieka, oraz wewnętrzny świat duchowy, którego odzwierciedleniem jest duch człowieka.
‘믿음의 기대’를 복귀하는 내적인 사명을 다해야 했던 교황들의 윤락(淪落)으로 말미암아 침범한 사탄을 분립하고 창조본성(創造本性)을 복귀하려는 중세 인간들은, 그 본성의 내외 양면의 추구에 의하여 중세적 지도정신을 가인 아벨 두 형의 사상에 대한 복고운동(復古運動)으로 분립하였던 것이니, 먼저는 가인형인 헬라사상의 복고운동이요, 다음은 아벨형인 히브리사상의 복고운동이었다. 그리하여 헬라사상의 복고운동은 인본주의(人本主義)의 발현인 문예부흥(文藝復興)을 일으켰고, 히브리사상의 복고운동은 신본주의(神本主義)의 부활을 위한 종교개혁(宗敎改革)을 일으켰던 것이다.
Bóg pragnął, aby człowiek średniowieczny odnowił swą pierwotną, daną mu przez Stwórcę naturę. Pierwszym krokiem musiało być zerwanie przez upadłego człowieka więzi z Szatanem, który zyskał wpływ na ówczesne społeczeństwo w wyniku błędów i demoralizacji papiestwa, a przede wszystkim niewypełnienia przez nie odpowiedzialności odnowienia podstawy wiary. Ludzkie dążenia do odnowy obydwu aspektów pierwotnej natury doprowadziły do rozdzielenia przewodniej myśli filozoficznej tamtego okresu na dwa nurty, obydwa nakierowane na odzyskanie utraconego dziedzictwa przeszłości, lecz koncentrujące się na różnych jego sferach. Pierwszy, który określić możemy jako nurt typu Kaina, rozpoczął się od nawrotu do Hellenizmu, czyli kultury i filozofii starożytnej Grecji i Rzymu. Stał się on zalążkiem renesansu, którego centralną wartością był humanizm. Drugi prąd, typu Abla, czerpał z dziedzictwa hebrajskiej kultury Izraela oraz wczesnego chrześcijaństwa. Zaowocował on reformacją, której podstawową wartością była wiara w Boga.
그러면 먼저 헬라사상과 히브리사상의 흐름이 어떻게 역사적으로 교류되어 이 시대에 이르렀는가 하는 것을 알아보기로 하자.
Prądy kulturowe Hebraizmu i Hellenizmu wykształciły się w odległej przeszłości i kilkakrotnie splotły się na szlakach historii.
기원전(紀元前) 2천년대에 에게해의 크레타도(島)를 중심하고 미노아문명권이 형성되었었다. 이 문명은 희랍(希臘)으로 흘러 기원전 11세기에 이르러 인본주의의 헬라사상(Hellenism)을 지도정신으로 하는 가인형의 헬라문명권을 형성하였고, 한편 이와 거의 동시대(同時代)에 서아시아에서는 신본주의의 히브리사상(Hebraism)을 지도정신으로 하는 아벨형의 히브리문명권을 형성하였으니, 이때가 바로 통일왕국시대(統一王國時代)였었다.
Korzeni Hellenizmu szukać należy w cywilizacji minojskiej, która rozwinęła się na Krecie w II tys. p.n.e. Dała ona początek kulturze mykeńskiej, koncentrującej się na półwyspie greckim. Około XI stulecia p.n.e. z cywilizacji tych wyłoniła się cywilizacja helleńska, typu Kaina, której wiodącą ideologią był humanizm.
당시의 이스라엘 왕들이 ‘믿음의 기대’를 세워 가지고 인민들과 함께 성전(聖殿)을 받듦으로써 이루어지는 ‘실체기대(實體基臺)’ 위에서 ‘메시아를 위한 기대’를 조성하여 메시아를 맞았더라면, 그때에 히브리문명권은 헬라문명권을 흡수하여 하나의 세계적인 문명권을 형성하였을 것이었다. 그러나 그들이 하나님의 뜻 가운데 서지 못하게 됨으로 말미암아 이 뜻은 이루어지지 않았다. 그리하여 그들이 바빌론으로 포로(捕虜) 되어 갔다가 귀환한 후 기원전 333년 희랍(希臘)에 속방(屬邦)된 때로부터 기원전 63년 헬라문명권 내에 있었던 로마에 속방되어 예수님이 오실 때까지의 기간은, 히브리사상이 헬라사상에 지배를 당하는 입장에 처하였던 시대이다.
Mniej więcej w tym samym czasie narodziła się na Bliskim Wschodzie cywilizacja hebrajska, w której rolę centralnej ideologii odgrywał żydowski monoteizm. Szczytem jej rozkwitu był okres Zjednoczonego Królestwa Izraelskiego. Gdyby ówcześni królowie stworzyli podstawę dla przyjścia Mesjasza i przyjęli go, wówczas triumfująca hebrajska cywilizacja wchłonęłaby tracącą swą świetność kulturę helleńską, tworząc jedną ogólnoświatową cywilizację. Niestety, ów opatrznościowy zamiar nie doczekał się spełnienia, gdyż królowie izraelscy nie wypełnili Woli Boga. W rezultacie Żydzi znaleźli się w niewoli babilońskiej. Po wyzwoleniu powrócili do ojczyzny po to tylko, aby znów popaść w zależność w 333 roku p.n.e. od Greków i w 63 roku p.n.e. od Rzymian. W kolejnych stuleciach aż do przyjścia Jezusa Hebraizm znajdował się pod ciągłą dominacją Hellenizmu.
전장(前章)에서 이미 논술한 바 있거니와, 유대인들이 예수님을 신봉(信奉)하여 그를 중심하고 하나가 되었더라면 당시의 로마제국은 예수님을 중심한 메시아왕국을 이루었을 것이다. 만일 그렇게 되었더라면 그때에 히브리사상은 헬라사상을 흡수하여 하나의 세계적인 히브리문명권을 형성하였을 것이다. 그러나 유대인들이 예수님을 배반함으로써 이 뜻이 이루어지지 않았기 때문에, 히브리사상은 그대로 헬라사상의 지배하에 머물러 있게 되었었다.
Gdyby naród izraelski przyjął Jezusa i zjednoczył się z nim, wówczas w niedługim czasie całe Cesarstwo Rzymskie zostałoby przekształcone w królestwo mesjańskie pod wodzą Jezusa. Hebraizm wchłonąłby kulturę helleńską, tworząc jedną ogólnoświatową cywilizację hebrajską. Ten opatrznościowy plan nigdy jednak nie doszedł do skutku z powodu odrzucenia Jezusa przez naród wybrany. Przez kilka kolejnych wieków Hebraizm pozostał pod wpływem Hellenizmu.
서기 313년에 이르러 콘스탄티누스대제가 밀라노칙령으로 기독교(基督敎)를 공인한 후부터는 점차 히브리사상이 헬라사상을 극복하기 시작하여, 서기 700년대에 이르러서는 희랍정교문명권(希臘正敎文明圈)과 서구문명권(西歐文明圈)을 형성하게 되었었다.
W 313 roku n.e. cesarz rzymski Konstantyn Wielki wydał edykt mediolański, przyznający chrześcijaństwu status oficjalnej religii i kończący okres bezlitosnego prześladowania wyznawców Chrystusa. Od tamtego momentu Hebraizm zaczął stopniowo zdobywać przewagę nad Hellenizmem. Do początku VIII wieku wykształcił on dwie cywilizacje chrześcijańskie: Wschodnią czyli Prawosławną oraz Rzymskokatolicką.
중세사회(中世社會)에 있어서 ‘믿음의 기대’를 복귀해야 할 중심인물이었던 교황과 국왕들이 타락되지 않았더라면, 그때에 ‘재림하시는 메시아를 위한 기대’가 이루어짐으로써, 히브리사상은 헬라사상을 완전히 흡수 융합하여 세계는 하나의 문명권을 형성하였을 것이었다. 그러나 위에서 논한 바와 같이, 그들의 윤락(淪落)으로 인하여 히브리사상을 중심한 중세적 지도정신이 사탄의 침범을 당하게 되었으므로, 이에서 하나님은 사탄 분립의 섭리를 하시지 않을 수 없게 되었었다. 그러므로 하나님은 마치 아담에게 침범한 사탄을 분립하시기 위하여 그를 가인과 아벨로 분립하셨던 것과 같이, 이때에도 그 지도정신을 두 사상으로 재분립(再分立)하는 섭리를 하셨던 것이니, 그것이 바로 가인형의 헬라사상 복고운동(復古運動)과 아벨형의 히브리사상 복고운동이었다. 그리하여 그것들은 마침내 각각 문예부흥(文藝復興)과 종교개혁(宗敎改革)으로 나타났던 것이다.
Gdyby papieże i cesarze doby karolińskiej wypełnili swoją odpowiedzialność i ustanowili podstawę wiary, doszłoby w tamtym czasie do stworzenia pełnej podstawy przyjęcia Mesjasza. Hebraizm całkowicie wchłonąłby Hellenizm, tworząc jedną ogólnoświatową cywilizację. Niestety niewiara i demoralizacja papieży i cesarzy umożliwiły Szatanowi wypaczenie opartej o Hebraizm ideologii średniowiecznej. W rezultacie Bóg musiał rozpocząć nową opatrzność oddzielenia ludzkości od Szatana. W tym celu Bóg podzielił ideologię średniowieczną na dwa prądy myślowe: ruch odrodzenia Hellenizmu (ideologię typu Kaina) oraz Hebraizmu (ideologię typu Abla), postępując podobnie jak wtedy, gdy symbolicznie rozdzielił Adama na dwóch jego synów, Kaina i Abla. Ten podział zaowocował renesansem i reformacją.
그런데 이 시대에는 인본주의(人本主義)를 주도이념으로 하여 문예부흥이 일어남에 따라서 헬라사상이 히브리사상을 지배하는 입장에 서게 되었던 것이다. 그리하여 이 시대는 메시아 강림준비시대(降臨準備時代)에 있어서 유대민족이 희랍(希臘)에 속방(屬邦)됨으로써, 헬라사상이 히브리사상을 지배하던 시대를 실체적인 동시성으로 탕감복귀(蕩減復歸)하는 시대가 되는 것이다. 마치 가인이 아벨에게 굴복함으로써만 아담에게 침범하였던 사탄을 분립하여 메시아를 맞기 위한 ‘실체기대(實體基臺)’를 이룰 수 있었던 것처럼, 가인형인 헬라사상이 아벨형인 히브리사상에 완전히 굴복함으로써 비로소 중세적 지도정신에 침범하였던 사탄을 분립하여 재림주(再臨主)님을 맞기 위한 ‘실체기대’가 세계적으로 조성될 수 있었던 것이다.
Helleński prąd myślowy, odrodzony w postaci renesansowego humanizmu, szybko zaczął dominować nad nurtem hebrajskim. Celem opatrzności odnowy w tym okresie było odnowienie (przez tożsame warunki odszkodowania) pierwszego etapu okresu przygotowania na przyjście Mesjasza w historii Izraela. Naród żydowski znajdował się wówczas pod panowaniem Greków, a Hebraizm pod dominacją Hellenizmu. Pamiętamy, że w rodzinie Adama warunkiem oddzielenia Szatana od Adama, a tym samym ustanowienia podstawy wcielenia koniecznej do przyjęcia Mesjasza, było podporządkowanie się Kaina Ablowi. Podobnie, tylko przez podporządkowanie się Hellenizmu Hebraizmowi mogło dojść do oddzielenia dominującej w tamtym czasie ideologii od Szatana. Na tym fundamencie zostałaby następnie ustanowiona ogólnoświatowa podstawa wcielenia konieczna do przyjęcia Powracającego Chrystusa.
Ⅰ. 문예부흥(Renaissance)
1.1 Renesans
중세 사회인들의 본성(本性)의 외적인 추구에 의하여 헬라사상의 복고운동이 제기되었고, 이 운동으로 말미암아 문예부흥이 일어났다는 것은 이미 위에서 논술한 바이다. 그러면 그 본성의 외적인 추구는 무엇이었으며, 또 어떻게 되어 인간이 그것을 추구하게 되었는가를 알아보기로 하자.
Powiedzieliśmy wcześniej, że renesans wyrósł z zewnętrznych pragnień pierwotnej natury człowieka. Jakie wartości ludzie średniowiecza cenili sobie najbardziej? W jaki sposób dążyli do ich urzeczywistnienia?
창조원리(創造原理)에 의하면 인간은 하나님도 간섭할 수 없는 인간 자신의 책임분담(責任分擔)을 그의 자유의지(自由意志)에 의하여 완수함으로써만 완성되도록 지어졌기 때문에, 인간은 본성적으로 자유를 추구하게 된다. 또 인간은 자유의지로써 자기의 책임분담을 완수하여 하나님과 일체를 이루어 개성을 완성함으로써 인격의 절대적인 자주성(自主性)을 갖도록 창조되었기 때문에, 인간은 본성적으로 그 인격의 자주성을 추구하게 되어 있다. 그리고 개성을 완성한 인간은 하나님으로부터 어떠한 계시(啓示)를 받지 않아도 그의 이지(理智)와 이성(理性)으로써 하나님의 뜻을 알고 생활하도록 창조되었기 때문에, 인간은 또한 본성적으로 이지와 이성을 추구하게 된다. 인간은 또 자연계(自然界)를 주관하도록 창조되었으므로, 과학으로써 그 속에 숨겨진 원리를 찾아 현실생활의 환경을 스스로 개척하지 않으면 안 된다. 따라서 인간은 본성적으로 자연과 현실과 과학을 추구하게 되는 것이다.
Zasada Stworzenia mówi, że celem życia człowieka jest osiągnięcie doskonałości drogą wypełnienia danej mu odpowiedzialności. Dokonać tego mamy powodowani własną wolną wolą, bez bezpośredniej interwencji Boga. Przed człowiekiem stoi więc zadanie osiągnięcia pełnej jedności z Bogiem i jednocześnie rozwinięcia w pełni własnej autonomii. Dlatego cechą pierwotnej natury człowieka jest dążenie do wolności i niezależności. Osoba o doskonałym charakterze rozumie Wolę Boga i wciela ją w życie, posługując się własną intuicją i rozsądkiem, nie czekając na Boże objawienie. Dążenie do wiedzy i zrozumienia jest dla człowieka czymś naturalnym. Ponadto każdy człowiek został również obdarzony przez Boga prawem do panowania nad światem przyrody. Posiadamy więc przywilej troszczenia się o świat i pielęgnowania go w taki sposób, by stworzyć przyjemne środowisko życia sobie i innym. Dokonać tego możemy przy pomocy nauki, która bada i wykorzystuje prawa natury. Dlatego cenimy sobie świat przyrody, naukowe zrozumienie rzeczywistości oraz praktyczność w codziennym życiu.
그런데 중세 사회인들은 그 봉건제도(封建制度)에 의한 사회환경으로 말미암아 그들의 본성이 억압을 당하고 있었기 때문에, 그 본성의 외적인 욕망에 의하여 위와 같은 것들을 더욱 추구하게 되었던 것이다. 그리고 이미 위에서 논한 바와 같이, 중세인(中世人)들은 십자군전쟁(十字軍戰爭) 이래 동방(東方)으로부터 흘러 들어온 헬라사상의 고전(古典)을 연구하게 되었는데, 헬라의 고대정신이 바로 인간의 자유와 인격의 자주성과 이지와 이성의 존엄성과 자연을 숭상하고 현실에 치중하며 과학을 세우는 것 등 인간 본성의 외적인 추구에 의한 것이어서, 이것들이 그대로 중세인의 본성적인 욕망에 부합되었으므로 헬라사상의 복고운동(復古運動)은 불길같이 일어나 드디어 인본주의(人本主義)가 대두하게 되었던 것이다.
Średniowieczne społeczeństwo feudalne przez wiele wieków tłumiło rozwój pierwotnej natury człowieka. Ucisk ten wyzwalał w ludziach tym silniejszą tęsknotę za wartościami, które tak długo pozostawały nieosiągalne. Stopniowo ludzie zaczęli zapoznawać się z klasycznym dziedzictwem cywilizacji antycznych, które przenikało do Europy za pośrednictwem muzułmanów, dzięki rozszerzeniu kontaktów ze Wschodem w dobie wypraw krzyżowych. Starożytni Rzymianie i Grecy cenili sobie wolność, niezależność, rozum, świat natury oraz praktyczność; pozwoliło im to rozwinąć w znacznym stopniu naukę oraz sztukę klasyczną. Ich zainteresowania i dążenia dokładnie odpowiadały pragnieniom i poszukiwaniom ludzi żyjących w średniowieczu. W Europie nastąpił entuzjastyczny nawrót do wartości i dorobku Hellenizmu, który zaowocował rozwojem renesansowego humanizmu.
르네상스는 불란서어(佛蘭西語)로서 ‘재생(再生)’ 또는 ‘부흥(復興)’이라는 뜻이다. 이 르네상스는 14세기 경부터 헬라사상에 관한 고전 연구의 본산인 이태리(伊太利)에서 태동되었었다. 이 인본주의(人本主義) 운동은 처음에는 중세인으로 하여금 그리스의 고대로 돌아가 그 정신을 모방케 하려는 운동으로 시작되었었으나, 더 나아가 이 운동은 그 고전문화(古典文化)를 재생하여 중세적인 사회생활에 대한 개혁운동으로 옮겨지게 되었고, 또 이것은 비단 문화에만 그친 것이 아니라 정치, 경제, 종교 등 사회 전반에 걸친 혁신운동으로 확대되어 사실상 근대사회를 형성하는 외적인 원동력이 되었던 것이다. 이와 같이 인간 본성의 외적인 욕망을 추구하는 시대적인 사조(思潮)였던 인본주의(혹은 인문주의)로 말미암아 봉건사회(封建社會) 전반에 대한 외적인 혁신운동으로 전개된 현상을 르네상스(문예부흥)라고 부른다.
Renesans narodził się w XIV wieku we Włoszech, które stanowiły w owym czasie centrum studiów nad klasyczną spuścizną Hellenizmu. I chociaż w początkowym okresie rozwoju renesans ograniczał się do naśladowania filozofii i stylu życia starożytnych Greków i Rzymian, szybko przekształcił się w szeroki ruch, dążący do zreformowania wszystkich dziedzin średniowiecznego życia. Swym zasięgiem objął nie tylko sferę kultury, lecz każdy niemal aspekt życia z polityką, ekonomią i religią włącznie. Renesans stał się w przewodnią siłą kształtującą zewnętrzny aspekt nowoczesnej kultury.
Ⅱ. 종교개혁
1.2 Reformacja
중세사회(中世社會)에 있어서의 교황을 중심한 복귀섭리(復歸攝理)는 교황과 승려의 세속적인 타락으로 말미암아 이룰 수 없게 되었었다. 그리하여 위에서 논한 바와 같이, 중세인들이 인본주의를 부르짖게 됨에 따라 인간의 자유를 구속하는 형식적인 종교의식과 규범에 반항하게 되었고, 인간의 자주성을 유린하는 봉건계급제도(封建階級制度)와 교황권(敎皇權)에 대항하게 되었던 것이다. 나아가 그들은 또 인간의 이성(理性)과 이지(理智)를 무시하고, 무엇이든지 교황에 예속시키는 데서만 해결된다고 생각하는 고루한 신앙생활에 반발하게 되었으며, 자연과 현실과 과학을 무시하는 둔세적(遁世的), 타계적(他界的), 금욕적(禁慾的)인 신앙태도를 배격하게 된 것이다. 이와 같이 되어 마침내 중세 기독교인들은 교황정치(敎皇政治)에 반항하게 되었다.
Opatrzność Odnowy oparta o średniowieczne papiestwo nie wydała owoców z powodu sekularyzacji i korupcji wśród przywódców Kościoła. Głosiciele nowej filozofii humanizmu zaczęli występować również przeciwko rytualizmowi i dominacji Kościoła, ograniczających swobodę religijną. Przeciwstawiali się feudalnej strukturze społecznej i autorytetowi papieża, które ograniczały autonomię jednostki. Buntowali się przeciwko poglądowi, że wiara wymaga absolutnego posłuszeństwa wobec dyktatu Kościoła we wszystkich dziedzinach życia. Argumentowali, że zasada ta odmawia człowiekowi prawa do kierowania się w życiu religijnym sumieniem i własnym zrozumieniem Biblii. Kwestionowali ascetyczny i oderwany od rzeczywistości ideał życia klasztornego, nie doceniający wartości praktycznego, codziennego życia, świata natury i nauk przyrodniczych. Z tych powodów wielu średniowiecznych chrześcijan występowało przeciwko władzy papiestwa.
이와 같이 중세 사회인들이 그 본성(本性)의 외적인 욕망을 추구함에 따라서 억압되었던 그 본성의 내적인 욕망도 추구하게 되어, 드디어 사도(使徒)들을 중심하고 하나님의 뜻만을 따르기에 열렬했던 초대 기독정신(基督精神)에로의 복고(復古)를 부르짖게 되었으니, 이것이 곧 중세에 있어서의 히브리사상의 복고운동이다.
W miarę odkrywania nowych dróg zaspokajania zewnętrznych pragnień pierwotnej natury zaczęły w sercach ludzi średniowiecza narastać również tęsknoty o bardziej wewnętrznym, duchowym charakterze. Wielu zaczęło nawoływać do przywrócenia ducha pierwotnych wspólnot chrześcijańskich, w których wierni, wsłuchując się w słowa Jezusa i apostołów, wypełniali z gorliwością Wolę Boga.
그리하여 14세기에 영국 옥스포드대학의 신학교수 위클리프(Wycliffe 1324∼1384)는 성서를 영역(英譯)하여, 신앙의 기준을 교황이나 승려에게 둘 것이 아니고 성서 자체에다 둬야 한다고 주장하는 동시에, 교회의 제도나 의식이나 규범은 성경에 아무런 근거도 없는 것이라고 증언하면서 승려의 윤락(淪落)과 그들의 민중에 대한 착취 및 권력 남용을 통박하였다.
Średniowieczny nurt odnowy Hebraizmu zapoczątkowany został przez Johna Wycliffa (1324–1384), profesora teologii na uniwersytecie oksfordzkim, który przetłumaczył Biblię na język angielski. Wycliff twierdził, że standard wiary chrześcijańskiej powinna kształtować Biblia, nie zaś papiestwo i duchowieństwo. Wykazał również, że wiele dogmatów, ceremonii oraz rozporządzeń prawnych Kościoła pozbawione było podstaw biblijnych. Piętnował duchowieństwo za korupcję, demoralizację, wyzysk ludzi i nadużywanie władzy.
이와 같이 종교개혁운동(宗敎改革運動)은 십자군전쟁(十字軍戰爭)에 의하여 교황의 위신이 떨어진 후 14세기부터 이미 영국에서 태동되었고, 15세기 말엽에는 이태리(伊太利)에서도 이 운동이 일어났으나 모두 실패하여 처형을 당하고 말았다. 그러다가 1517년 교황 레오 10세가 성베드로사원의 건축기금을 모으기 위하여 사후(死後)에 구원(救援)을 받는 속죄(贖罪)의 표라고 선전하면서 면죄부(免罪符)를 팔게 되자, 이 폐해에 대한 반대운동이 도화선이 되어 결국 독일에서 비텐베르크대학의 신학교수로 있던 마르틴 루터를 중심하고 종교개혁운동은 폭발되었다. 그리하여 이 혁명운동의 불길은 점차로 증대되어 불란서(佛蘭西)에서는 칼빈, 스위스에서는 쯔빙글리 등을 중심으로 활발히 진전되어 갔고, 그것은 영국, 화란(和蘭) 등 제국(諸國)으로 확대되었다.
Korzeni Reformacji Protestanckiej szukać zatem należy w czternastowiecznej Anglii, w dobie upadku autorytetu papiestwa. Kolejne ruchy reformacyjne, podobne w swoim charakterze do wystąpienia Wycliffa, miały miejsce w piętnastowiecznych Czechach i Włoszech, zostały jednak zdławione, a ich przywódcy straceni. Pod koniec XV wieku papież Leon X rozpoczął masową sprzedaż odpustów w celu zebrania funduszy potrzebnych do przebudowy bazyliki Św. Piotra w Rzymie. Ówczesna doktryna katolicka głosiła, iż przez wykupienie odpustu można było zyskać uwolnienie od kary za grzechy należnej w przyszłym życiu. Kiedy sprzedaż odpustów została ogłoszona w Niemczech w 1517 roku, doszło do gwałtownego sprzeciwu, który doprowadził do wybuchu reformacji protestanckiej. Na jej czele stanął Marcin Luter (1483–1546), profesor teologii biblijnej na Uniwersytecie w Wittenberdze. Płomień reformacji szybko się rozprzestrzenił, ogarniając Szwajcarię, gdzie na czele ruchu stanął Huldrych Zwingli (1484-1531), Francję, w której osobą centralną był Jan Kalwin (1509–1564), a także Anglię i Niderlandy.
이와 같이 되어 신교운동(新敎運動)을 둘러싸고 일어났던 국제간의 싸움은 백여년 간이나 계속되어 오다가, 마침내 독일을 중심하고 일어났던 30년전쟁(三十年戰爭)이 1648년 베스트팔렌조약으로 인하여 끝나면서 신·구종파의 싸움은 일단락을 짓게 되었다. 그 결과 북구(北歐)는 게르만 민족을 중심한 신교(新敎)의 승리로 돌아갔고, 남구(南歐)는 라틴 민족을 중심한 구교(舊敎)의 판도로서 남아지게 되었던 것이다.
Kontestacja religijna rozpętała wojny na całym kontynencie europejskim, które trwały przez ponad sto lat, do roku 1648, kiedy podpisanie Traktatu Westfalskiego zakończyło Wojnę Trzydziestoletnią. Protestantyzm odniósł zwycięstwo w Europie Północnej, natomiast Kościół katolicki utrwalił swe wpływy w Europie Południowej.
이 30년전쟁은 독일을 중심하고 프로테스탄트와 가톨릭교도 간에 일어났던 싸움이었다. 그러나 이 전쟁은 단순한 종교전쟁(宗敎戰爭)에 그치지 않고 독일제국의 존폐(存廢)를 결(決)하는 정치적인 내란이기도 하였다. 따라서 이 전쟁을 종식시킨 베스트팔렌강화회의(講和會議)는 신·구교파에 동등한 권한을 부여하는 종교회의(宗敎會議)인 동시에 독일, 불란서(佛蘭西), 서반아(西班牙), 스웨덴 등 제국간(諸國間)의 영토문제를 해결하는 정치적인 국제회의(國際會議)이기도 하였다.
Wojna Trzydziestoletnia pomiędzy protestantami a katolikami toczyła się na ziemi niemieckiej. Konflikt ów miał charakter nie tylko religijny; przerodził się w wojnę domową o obliczu wyraźnie politycznym, która miała rozstrzygnąć o przyszłym losie państw niemieckich. Kończący wojnę Traktat Westfalski był z jednej strony ugodą religijną, czyli kompromisem pomiędzy katolikami i protestantami, z drugiej zaś układem politycznym, rozwiązującym problem roszczeń terytorialnych narodów takich jak Austria, Francja, Szwecja i Hiszpania.